به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، تحولات جاری خاورمیانه پس از ترور اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی حماس در قلب پایتخت ایران و فواد شکر، فرمانده نظامی حزب‌الله در بیروت، منطقه را در آستانه جنگی تمام‌عیار بین اسرائیل و ایران قرار داده است.
به نوشته المانیتور، در میان بحران جاری خاورمیانه ناشی از ترور رهبران مقاومت و در حالی که میانجیگری واشنگتن و کشورهای منطقه پیشتاز دیپلماسی منطقه‌ای بوده، چین در تلاش است تا برای کمک به حل بحران، جای پای دیپلماتیک خود را محکم کند.
علی‌رغم تلاش‌های دیپلماتیک اخیر پکن، ترور هنیه و تغییر رهبری حماس نفوذ چین و میانجیگری آن در منطقه را تضعیف کرده است.
هشت روز پس از مذاکرات پکن
ترور ۳۱ جولای اسماعیل هنیه، شوکی بزرگ به پکن وارد ساخت. این ترور تنها هشت روز پس از میزبانی چین از هیئت‌های حماس و فتح و میانجیگری برای آشتی بین دو جناح و تقریباً چهار ماه پس از دیدار مهم کِجیان وانگ، دیپلمات ارشد چینی با هنیه در دوحه رخ داد.
البته هنیه متحدی برای پکن نبود. ایدئولوژی اسلام‌گرای او در کشوری مانند چین، حکم زندان را دارد. همچنین در دوران حکومت حماس بر غزه، به تظاهرات علیه چین و حمایت از جمعیت اویغورهای سین‌کیانگ اجازه داده شد.
اما در سال ۲۰۲۳، هنیه و سایر رهبران حماس مستقر در قطر پلی مفید برای چین که بلندپروازی‌های دیپلماتیک آن در خاومیانه اوج گرفته بود، ظاهر شدند. سال گذشته، پکن میانجیگر توافقی تاریخی بین ایران و عربستان بود و همچنین تلاش کرد تا آشتی بین جناح‌های رقیب فلسطینی را تسهیل کند.
با ترور هنیه و رهبری دیپلماتیک و نظامی ایالات متحده برای کاهش پاسخ ایران به اسرائیل، چین در تلاش است تا جای پای خود در این نزاع را پیدا کند.
دیپلماسی حماس زمین‌گیر شد
گسترش روابط پکن با حماس زمانی پیچیده‌تر شد که این گروه خالد مشعل، رئیس سابق دفتر سیاسی مستقر در دوحه را کنار گذاشت و در عوض، یحیی سنوار، مغز متفکر حمله ۷ اکتبر حماس و فرمانده این گروه در غزه را به عنوان رهبر جدید خود برگزید.
صعود سنوار کل رهبری سیاسی حماس در دوحه، از جمله موسی ابومرزوق که ریاست هیئت اعزامی حماس به چین در جولای را بر عهده داشت، تضعیف کرد.
حضور در خارج از غزه برای رهبری حماس ضروری بوده، زیرا به آن اجازه می‌دهد با جامعه بین‌المللی تعامل داشته و از محدودیت‌های تحمیل‌شده توسط اشغالگری اسرائیل و در بسیاری از موارد، از ترور جلوگیری کند. با این حال، رهبری رسمی سنوار کانال‌های حماس را نه تنها با چین، بلکه با کشورهای خلیج فارس و ترکیه نیز شدیداً مختل خواهد کرد. علاوه بر این، تلاش‌های فعلی چین به دلیل عدم نفوذ در سرزمین‌های فلسطینی و وخیم‌ترشدن روابطش با اسرائیل محدود شده است.
پس از ترور هنیه، وان یی، دیپلمات ارشد چین بر اساس پروتکل معمول، ترور او محکوم کرد و با همتایان مصری و اردنی خود تماس تلفنی گرفت.
در حالی که بمباران طولانی‌مدت اسرائیل در غزه که اکنون وارد ماه یازدهم خود شده، وجهه چین را در مقایسه با ایالات متحده در منطقه شدیداً تقویت کرده، اما قوانین بی‌ثبات جنگ و پویایی امنیتی خاورمیانه همچنان به محدودکردن بلندپروازی‌های آن ادامه می‌دهد.
نظر شما